Culinair: Hollandse erwtensoep

In de categorie “culinair” schrijft ONS in november elke week over de Hollandse pot; lekkere recepten, leuke weetjes of de geschiedenis ervan. Deze week: Hollandse erwtensoep.

Dalende temperaturen en een hoop snotterende neusholtes. Dit is zo’n dag om níet naar buiten te gaan, maar om lekker binnen te blijven en een pan erwtensoep te maken! Maar wat weten we nou eigenlijk over onze traditionele erwtensoep?

Eeuwenoud recept
Het recept voor de traditionele Hollandse soep is al eeuwenoud en past perfect in het winterklimaat van Nederland. Het drinken van deze moerasachtige soep zal wat moeizaam gaan. Erwtensoep is namelijk rijkelijk gevuld, bestaande uit voornamelijk erwten (duh) en rookworst.
Hoe ver de historie van erwtensoep gaat is niet helemaal bekend, waarschijnlijk komt het uit de 16^e of 17^e eeuw. Toentertijd waren de winters ijs en ijskoud en mensen waren daar niet of nauwelijks op voorbereid. Een magisch kopje erwtensoep deed dan wonderen. Bovendien waren erwten overal te verkrijgen en die werden door jong en oud, arm en rijk gegeten.
Niet iedereen houdt van dit gezonde potje uit de lage landen. Het heeft tenslotte een unieke smaak. Sommige mensen kunnen de bittere smaak van erwten en rokerige smaak van paardenworst niet waarderen. Dit maakt dat je echt van erwtensoep moet houden. De één houdt en de ander gruwelt ervan.

Snert
Erwtensoep, snert, we bedoelen hetzelfde. Nu klinkt 'snert' alleen iets minder vriendelijk en wordt juist de soep die bij velen zo geliefd is als snert bestempeld. Over de herkomst van het woord 'snert', bestaan veel (verschillende) verhalen. Snert zou uit het Fries komen en eigenlijk een snelle, dunnere variant van erwtensoep zijn; de snert-erwtensoep. Een ander theorie is dat het is afgeleid van het fijnkoken van de erwten; de erwten tot 'snert' koken. 

Zin gekregen in een lekkere kom snert?

Recept
Ingrediënten:
400 gr spliterwten
1 prei
2 runderbouillonblokjes
150 gr knolselderij
1 winterpeen
1 kruimige aardappel
1 rookworst
1 laurierblaadje
Paar takjes selderij
1 ui

Bereiding:
1. Breng 1,5 liter water met bouillonblokjes, spliterwten en laurierblad aan de kook. Ongeveer een zachtjes koken, af en toe doorroeren.
2. Schil en snijd ondertussen de wortel, aardappel en knolselderij. Snijd de prij in ringen en was deze goed. Pel de ui en snijd deze in fijne stukjes. Hak ook de selderij fijn.
3. Na ongeveer een uur vallen de spliterwten uit elkaar. Voeg de gesneden groente en aardappel toe. Laat de soep nog een half uur doorkoken. Snijd de rookworst in schijfjes en roer deze door de soep.
4. Breng op smaak met peper en zout. Laat nog 10 minuten pruttelen.

Tips:
- De soep is vaak de volgende dag nóg dikker en nóg lekkerder. 
- Je kunt nog 400 gr vlees zoals, speklappen, hamlappen en schouderkarbonade meekoken. Deze kook je dan in het begin één uur mee. Daarna haal je ze er uit en voeg je later weer samen met de groente toe.

Bron: http://www.leukerecepten.nl/recepten/854-erwtensoep
Bron: http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/snert