ARCHIEF - Uitzending ONS leidt tot bijzondere ontmoeting

Wat is het prachtig om te horen dat onze programma's tot bijzondere ontmoetingen leiden! In augustus was bij ONS het indrukwekkende oorlogsverhaal van Josine van Aggelen te zien in de serie Oorlogsverhalen - Nederlands-Indië. Als klein meisje overleefde zij de Japanse lucht­aanval op Broome in Zuid-West Australië op 3 maart 1942. Haar verhaal in onze uitzending leidde tot een wel heel bijzondere ontmoeting.

Het oorlogsverhaal van Josine van Aggelen heeft een onverwacht vervolg gekregen. Werd eerder de man opgespoord die haar in 1942 uit het water van de baai van Broome redde, nu is zij in contact gekomen met de dochter van de Nederlandse man, die haar aan wal destijds eerste hulp heeft gegeven.
 
Anja Juta ziet in de bij ONS uitgezonden aflevering over de gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog in de Roebuck Bay, nabij Broome, West-Australië, het oorlogsverhaal van Josine van Aggelen. Daar worden op 3 maart 1942 vliegtuigboten met Nederlandse vluchtelingen uit Java aangevallen door Japanse gevechtsvliegtuigen. In een oogwenk verandert de baai in een hel van vuur. Onder de overlevenden is meisje van zeven jaar: Josine van Aggelen. Ze raakt gewond en ziet haar ouders verdrinken.
Ze wordt uit het water gered door -wat later blijkt uit de zoektocht ter plekke van de documentairemakers Michiel Praal en Pia van der Molen- Charles d’Antoine, een aboriginal uit Broome.
 
Anja Juta is de dochter van wijlen kapitein-luitenant-ter-zee waarnemer H. M. Juta. Hij en zijn echtgenote maakten ook de verschrikkingen van Broome mee. In de jaren zestig tekende Juta zijn herinneringen over deze gebeurtenissen op in een boekje met als titel: ‘Het Broome Drama’. Anja kent dit boekje, ze heeft het vele malen gelezen. Ze herkent onmiddellijk het verhaal van Josine dat ze op televisie zag, omdat haar vader in zijn boekje er over schrijft:
 
“Op een zaal trof ik in een hospitaalbed een meisje aan met een bloederige lap tegen het oor. Zij was een jaar of zes en noemde zich Willy van Aggelen. Nadat ik de wond had gereinigd en bekeken, kwam ik tot de conclusie dat een mitrailleurkogel rakelings langs haar slaap was gegaan en de oorschelp had doorboord.
In het bed er naast lag de 6-jarige zoon van mevrouw Doorman. Zijn moeder zat naast het bed en hield zich met hem bezig. Ik maakte een opmerking over geluk hebben, maar zij keek mij waarschuwend aan en zei heel zacht: “Haar beide ouders zijn dood.” Als je zoiets hoort is het alsof een koude hand om je hart grijpt en ondanks de hitte kon ik een rilling niet onderdrukken. De wond was beslist niet ernstig maar wel moeilijk te verbinden, en terwijl ik met haar bezig was vertelde zij mij zelf: “Pappie en Mammie zijn dood, zij zijn verdronken en ik wil hier weg en gauw naar huis"
 
Anja Juta beseft dat het verhaal van haar vader overeenkomt met wat zij zag in de aflevering, maar haar vader vertelt over een Willy van Aggelen en in de aflevering gaat het over Josine van Aggelen.
Een andere naam dus. Anja belt de makers van de serie en vertelt het verhaal van haar vader. Die kunnen haar vertellen dat Willy en Josine dezelfde persoon zijn. Ze heeft haar voornaam veranderd van Willy naar Josine omdat er al zoveel Willy’s in de familie waren.
 
Op een vrijdagochtend in oktober 2018 gaat bij Josine de deurbel. Er staat een vreemde vrouw op de stoep: Anja Juta. Zij vertelt haar wat haar vader destijds voor de kleine Josine gedaan heeft. Een ontroerde Josine laat Anja binnen. Daar krijgt Josine het boekje van Anja’s vader overhandigd.
En zo kan Josine zelf lezen dat zij niet alleen uit het water gered is door een aboriginal, maar daarna opgevangen en liefdevol verzorgd is door luitenant-ter-zee Juta. Ze heeft ook dit nooit geweten. Totdat Juta’s dochter die vrijdag bij haar aanbelde om dit heugelijke nieuws aan Josine te vertellen: 76 jaar na dato…